Johan Cruijff
wordt een dezer dagen 65. Hij werd geboren op 25 april 1947 in het
Burgerziekenhuis in Amsterdam en groeide op in Betondorp. Zijn ouders hadden
een groentewinkel in de Akkerstraat 32 hoek Tuinbouwstraat.
Ik heb een tijd
in Betondorp gewoond. Het is echt een dorp ook al woon je aan de rand van
Amsterdam en praat iedereen met de bekende Amsterdamse tongval. Ik heb een
tijdje met veel plezier op de Brink gewoond waar mijn huiskamer uitzicht had op
de achtertuintjes van de Akkerstraat, en enkele jaren in de Tuinbouwstraat. Het
voordeel van wonen in Betondorp was dat ik vrij snel in de binnenstad van
Amsterdam kon komen, maar net zo makkelijk afstand van de stad kon nemen en de
natuur in kon fietsen. Net als in elk dorp kende ik mijn buren vrij goed en net
als elders in de stad werd mijn fiets regelmatig gestolen.
Betondorp kent
twee stijlen van bouwen; de Amsterdamsche School waar de huizen aan de Brink
een mooi voorbeeld van zijn en de Stijl, zoals de huizen in de Tuinbouwstraat.
Het dorp is voor zijn tijd vrij ruim opgezet en de opgroeiende Johan Cruijff
moet er volop ruimte hebben gehad om er te spelen. Voetballen deed hij ondermeer
op een veldje aan het Onderlangs en op de Brink. Toen ik er woonde was de Brink
opgedeeld in vakken met kleine rozenperkjes, maar in Johan Cruijff’s tijd was
het een open plein. Ruimte genoeg om er te voetballen. Ook in die jonge jaren
schijnt Cruijff het al beter te hebben geweten dan zijn vriendjes. Hij bracht
zijn eigen voetbal mee naar de Brink, maar als zijn vriendjes speelden op een
manier die hem niet beviel dan nam hij de bal op en ging weer naar huis; “het
is mijn bal”.
Voor liefhebbers
van architectuur is er al een wandelroute door Betondorp, maar er zou ook een
Johan Cruijff route aan moeten worden toegevoegd met foto’s uit zijn jeugd en
met zijn bekendste uitspraken. En een standbeeld. Wat is Betondorp nou zonder
een standbeeld van Johan Cruijff?
In Vrij Nederland
van deze week is een prachtig artikel verschenen van Ilja Pfeijffer over Johan Cruijff.
Het is een hagiografie van Johan Cruijff geworden. In Nederland hebben we
moeite met heldenverering, dus een heiligenbeschrijving lijkt mij ook meer
geschikt voor onze cultuur. Het artikel bevat veel bekends, veel dat ik niet
wist of vergeten was en bracht allerlei herinneringen bij me op. Zoals de
gesprekken die ik met mijn vader, van oorsprong meer een GVAV liefhebber, over
Johan Cruijff, zijn doelpunten en zijn rol bij Ajax heb gehad. Fijne
herinneringen.
Echt heilig
verklaard worden zal Johan Cruijff natuurlijk nooit. Daarvoor zijn we in
Nederland te kritisch en te verstandig. Een goed voorbeeld is het gebruik van
vleugelspitsen. Elke Nederlandse voetballiefhebber begrijpt dat je op de
rechterflank dan iemand nodig hebt die met rechts kan schieten en op de linkerflank
iemand die met links kan schieten. Logisch toch? Menige trainer die dit systeem
toepaste of juist afwees heb ik dit ook met grote beslistheid zo horen
uitleggen. Maar toen aan Johan Cruijff werd voorgelegd dat je op links een
linkspoot en op rechts een rechtspoot nodig had haalde hij de schouders op en
zei, “Waarom?”
Hij kan ook niet
alles weten, een heilige is ook maar een mens.
Tom Verhoeven
Auvergne, lente
2012
