Geboren als
Willem Frederik Prins van Oranje Nassau (1772 – 1843), derde zoon van
stadhouder Willem V . In 1795 stond hij
als kapitein-generaal van het staatse leger tegenover de oprukkende Franse
legers van Napoleon. Toen de Fransen
oprukten vluchtte hij met zijn vader naar Engeland. De politieke rol van stadhouder Willem V was
uitgespeeld, maar Willem Frederik had nog steeds ambities om stadhouder te
worden. In 1801 probeerde hij Napoleon
er toe te bewegen hem tot consul van Nederland te benoemen. Napoleon weigerde.
Nadat Napoleon
verdreven was zette Willem voor het eerst sinds 18 jaar weer voet op
Nederlandse bodem. Gedurende zijn
verblijf in Londen was hij per brief uitgenodigd om “soeverein vorst” van Nederland te
worden. Op 30 november 1813 arriveerde
hij per schip in Scheveningen. Op 1 december werd hij formeel tot soeverein
vorst uitgeroepen. Op 16 maart 1815 nam
soeverein vorst uit eigen beweging zelf de titel “koning der Nederlanden aan”.
Tijdens zijn
regeringsperiode ontwikkelde Willem I zich tot een absoluut monarch en verlicht
despoot. Tegelijkertijd bleek hij een gewiekst zakenman. Hij investeerde in de ontwikkeling van
stoommachines, investeerde in industrieën in de zuidelijke Nederlanden, in het
aanleggen van kanalen, e.d. Hij schroomde daarbij niet om de winsten zelf op te
strijken, maar alle verliezen kwamen voor rekening van de Nederlandse staat. Hij geldt als de eerste kapitalistische
monarch (de koopman-koning) van Europa die zijn eigen vermogen enorm wist te
vergroten, terwijl de arbeidersklasse steeds verder verpauperde.
In 1830 werd hij
geconfronteerd met een opstand in de zuidelijke Nederlanden die zou leiden tot
de onafhankelijke staat België. Het zou tot 1839 duren voor Willem I België als
staat zou erkennen. In die
tussenliggende jaren hield Willem I het Nederlandse leger in volle
oorlogssterkte. Dit had tot gevolg dat de staatsschuld zo opliep, dat Nederland
tegen 1840 praktisch bankroet was.
In 1840 deed
Willem I afstand van de troon ten behoeve van zijn zoon Willem II.
 |
| Willem I nadat hij afstand van de troon had gedaan. |
Tom Verhoeven
Auvergne, Lente 2013
